Hastalık ya da mahzur nedeniyle çalışamayacak duruma gelen sigortalıların, muhakkak kaideleri sağlamadan emekli olmasına malulen emeklilik denir. Bu durumda, kişinin iş gücünün en az yüzde 60’ını kaybetmesi gerektiği üzere, malulen emeklilik için diğer şartlar da bulunmaktadır.
MALULEN EMEKLİLİKTEN NASIL FAYDALANILIR?
SGK Başmüfettişi İsa Karakaş, Türkiye Gazetesi’ndeki yazısında malulen emeklilik için gerekli başka kurallara değindi. Karakaş, sigortalının çalışmaya başlamadan evvel, çalışma gücünü ağır formda kaybetmesi yahut mesleğini yerine getiremeyecek duruma gelmesi halinde, sigortalının hastalık ya da pürüz nedeniyle malullük aylığına hak kazanamayacağını belirtti.
SGK’nın malulen emeklilik için başka bir uygulaması da bulunuyor. Karakaş, SGK’nın malulen emekliler için uygulamasını şu sözlerle aktardı:
“Ekim/2008 öncesi birinci sefer hizmet akdi ile çalışmaya başlayarak sigortalı sayılanlardan işe başlamadan evvel çalışma gücünün en az 2/3’ünün yahut iş kazası ve meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az %60’ını yitirenler yaşları ne olursa olsun; en az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve 3600 gün malullük, yaşlılık ve vefat sigortaları primi ödemiş olmak kuralıyla emeklilik aylığına hak kazanabilmektedir”
Ekim/2008 sonrasının nasıl değerlendirildiğini de aktaran Karakaş, şunları söyledi:
“Ekim/2008 sonrası birinci kez hizmet akdi ile çalışmaya başlayarak sigortalı sayılanlardan birinci kez çalışmaya başladığı tarihten evvel çalışma gücünün %60’ını kaybettiği evvelce yahut sonradan tespit edilen sigortalılara yaşları ne olursa olsun; en az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malullük, yaşlılık ve mevt sigortaları primi bildirilmiş olmak kuralıyla SGK tarafından emeklilik aylığı bağlanmaktadır”
SGK SAĞLIK KURUMU DENETLİYOR
Sigortalı kişinin öteki hastane ve hekimlerinden almış oldukları maluliyet oranları tek başına kâfi gelmiyor. Maluliyetten faydalanmak için SGK Sağlık Kurulu tarafından muayene olunması gerekiyor.
MALULİYETTEN FAYDALANMAK İÇİN NE KADAR KAYIP GEREKİYOR?
Maluliyet ile ilgili yapılan yeni düzenlemede ise iş gücünün kaybedilmesi ile ilgili oranlar güncellendi. İşte oranlara nazaran maluliyet durumu:
çalışma gücünün en az %40-49 ortasında kaybedilmesi “hafif seviyede çalışma gücü kaybı”,
çalışma gücünün en az %50-59 ortasında kaybedilmesi “orta seviyede çalışma gücü kaybı”
çalışma gücünün en az %60 ve üzerinin kaybedilmesi ise “ağır seviyede çalışma gücü kaybı”
Karakaş, “Çalışma gücü kayıp oranı ne kadar az ise daha çok prim gün sayısı ve sigortalılık mühleti kaideleri aranmaktadır” biçiminde konuştu.
Karakaş, tablo oluşturarak 4/1-a kapsamında sigortalı sayılmakta olan personellerin birinci kez çalışmaya başladığı tarih prestijiyle malul sayılanların işe giriş tarihlerine nazaran emekli olup olamadığını aktardı. İşte o tablo:
