Belce ÖRÜ
Faiz indiriminin başladığı ve enflasyonun arttığı bu periyotta şirketlerin kârı uçarken vatandaş ise geçim sıkıntısına düştü. Enflasyonun neden olduğu hayat pahalılığı ortamında kemer sıkması beklenen vatandaş barınma, beslenme, giyinme üzere temel gereksinimlerini bile
karşılayamayacak duruma geldi.
2021 SONRASI HIZLANDI
Merkez Bankası Finansal İstikrar Raporu, 2021’den 2024 yılına kadar şirketlerin net kârının etkinlerine oranının yüzde 4’ten yüzde 10’a çıktığını gösterdi. Net kârın etkinlere oranı yüzde 5 ve üzerinde olan firmaların hissesi kesimde yüzde 32 düzeylerinde gerçekleşti. Merkez’in raporunda şu sözler yer aldı: “Reel kesimin kârlılık göstergelerinin 2009 yılından pandemiye kadar olan periyotta yatay seyrettiği görülmektedir. Fakat 2021 yılından sonra enflasyon gerçekleşmeleri ve güçlü iç talep şartlarına paralel olarak gerçek kesim kârlılığı tarihî ortalamalarının epey üzerine çıktı.” Raporda ayrıyeten nakdî sıkılığın artmasıyla birlikte gerçek kesimde kârlılık oranlarının gerilemeye başladığı lakin 2023 yıl sonu prestijiyle hala güçlü düzeylerde olduğu belirtildi.
Firmalara ‘tampon’ oldu
TCMB raporunda, “Kârlılık oranlarının 2023 yılı öncesinde tabana yaygın biçimde tarihi yüksek düzeylere çıkması banka bilançolarını ve sermaye yapılarını desteklemiş ve nakdî sıkılaşma devrinde firmalara değerli bir tampon oluşturmuştur” denildi. TCMB şirketlerin yüksek kârlılığına mali sıkılaşma devrinde tampon misyonu yüklerken, yüksek enflasyonun faturasının kesildiği dar ve orta gelir kümesi ise bu işten en çok ziyan gören kesim oldu.