Arpaçay’ın geçtiği vadide yer alan 884-1045 yılları ortasında Bagratlılar, 1045-1064 yılları ortasında Bizanslıların yönettiği Ani, 16 Ağustos 1064’te Selçuklu Sultanı Alparslan tarafından fethedildi.
Yaklaşık 100 hektarlık alana sahip, tarih boyunca Bagratlı Hanedanlığı, Bizans, Büyük Selçuklu, Gürcü Krallığı, Moğollar, İlhanlılar, Karakoyunlular, Akkoyunlular ve Osmanlı Devleti’nin karar sürdüğü Ani Ören Yeri’nde geçmişte Hristiyan ve Müslümanlar yan yana yaşadı.
2016’da UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi’ne dahil edilen Ani, 11-12. yüzyıla ilişkin İslam mimarisi yapıtlarını de bünyesinde barındırıyor.
Her yıl binlerce ziyaretçiyi ağırlayan Ani’de Kültür ve Turizm Bakanlığının “Geleceğe Miras” projesi kapsamında sur içi yürüyüş yolları yapılıyor. Yaklaşık 5 kilometreyi bulacak yol çalışmalarında, Ani Ören Yeri’nin tarihi dokusuna uygun olması için bölgedeki taşlardan faydalanılıyor.
“2025 yılında 4,5 kilometreyi aşkın yürüyüş yolunu tamamlamış olacağız”
Kafkas Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Ani Ören Yeri Hafriyat Lideri Doç. Dr. Muhammet Arslan, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın başlattığı “Geleceğe Miras” projesi kapsamında Ani Ören Yeri’nde birtakım çalışmaların yapıldığını söyledi.
Arslan, 10 üniversiteden bilim insanları, sanat tarihçiler, arkeologlar, antropologlar, mimarlar ve öğrencilerden oluşan hafriyat grubuyla çeşitli projeler hazırladıklarını belirterek, “Proje kapsamında Ani sur içi yürüyüş yollarının imaline devam ediyoruz. Bu çalışmalarımız 2024 yılı için birinci etap çalışmaları, 2025 yılında öteki etaplarla birlikte 4,5 kilometreyi aşkın yürüyüş yolunu tamamlamış olacağız. Buradaki emelimiz hem birinci evvel yıllık yaklaşık 250 bin kişinin ziyaret ettiği Ani’de daha konforlu ve rahat bir yürüyüş yolu sunmak hem de ziyaretçi idaresi kapsamında seyahatleri belli bir rota haline getirmek” diye konuştu.
Ani’de toprak altındaki tarihi yapı ve yapıtları gün yüzüne çıkarmak için bu dönem 8 farklı noktada çalışma yaptıklarını ve çalışmanın devamında ziyaretçilerin daha rahat gezebilmeleri için yol yaptıklarını anlatan Arslan, “Burada 4,5 kilometre yol planladık ve projemizi hazırladık. Ahşap traverslerle birlikte Ani’nin doğal taşlarıyla hazırladığımız bir projeyi hafriyat takımı olarak uygulamaya başladık” dedi.
