Belce ÖRÜ
Türkiye’nin ihracatı Ocak-Ekim 2024 devrinde her ne kadar yüzde 3.1 artarak 216.1 milyar dolara ulaşsa da ihracatçılar 2025 yılı için hayli korkulu. Çünkü devam eden Rusya-Ukrayna savaşı, İsrail’in Ortadoğu’da birden çok ülkeye saldırması, Avrupa’da Almanya’nın başı çektiği resesyon ve ABD’de ikinci Trump devrinin gümrük duvarlarını artırma ihtimali Türkiye’nin ihracatının gerilemesine neden olabilir. Türkiye’nin çeyreklik bazda üst üste üçüncü sefer daralmasıyla teknik resesyona girmesi ve sanayi bölümünün önemli risk altında olması ise tedirginliği daha da artırdı.
DERİ, HAZIR GİYSİDE ALARM
İstatistiklere yakından bakıldığında kimi bölümlerde vaziyetin şimdiden kötüleştiği anlaşılıyor. İhracat, 1 Ocak – 31 Ekim 2024 tarihleri ortasında evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran hazır giyside yüzde 7.3, deri ve deri mamullerinde yüzde 19.7, çimento, cam seramik ve toprak eserlerinde yüzde 7, demir ve demir dışı metallerde yüzde 1.3, hububat, bakliyat yağlı tohumlar ve mamullerde yüzde 3, zeytin ve zeytinyağında yüzde 13.1, mobilya, kağıt ve orman eserlerinde yüzde 1.5, dokumacılık ve hammaddede yüzde 1.6 azaldı. Deri kesiminin şu anda önemli meşakkatleri olduğunu ve ihracatın giderek düştüğünü belirten Türkiye Deri Konfeksiyoncuları Derneği (TDKD) Başkanı Cengiz Sarıgül, “İşletmelerimizin neredeyse hiçbiri para kazanamıyor, bütün firmalar küçülüyor” dedi. Hazır Giysi ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (AHKİB) Yönetim Kurulu Başkanı Gürkan Tekin de bölümün milletlerarası pazarlarda rekabetçiliğinin zayıfladığını, iki yıldır devam eden bu periyodun en kuvvetli evresinin yaşandığını söyledi.
Almanya kara kara düşündürüyor
Türkiye’nin en kıymetli ihracat pazarlarından Almanya’ya olan ihracatı yılın birinci 10 ayında yüzde 2.3 daraldı. Fransa’da bu daralma yüzde 5 oldu. Bölgelerindeki savaş nedeniyle İran’da yüzde 5.6, Lübnan’da yüzde 34.3, Rusya’da ise yüzde15.8’lik daralma yaşandı. Türkiye’nin ihracatında birinci sırada yer alan Almanya’nın ekonomik akıbetindeki belirsizlik ve ABD ile yüzde 9.8 artış yakalanan ihracatın Trump’ın müdafaacı siyasetleriyle sarsılma ihtimali ihracatçıyı kara kara düşündürüyor.