Suriye’de diktatör Beşar Esad’a karşı harekete geçen terör örgütü Heyet Tahrir el Şam (HTŞ) ve Suriye Ulusal Ordusu’nun (SMO) ilerleyişi sonucu 61 yıllık Baas rejiminin sonunu getirdi ve devrik başkan ülkeden kaçarak Rusya’ya sığındı.
Esad’ın kaçmasının akabinde ise Türkiye’deki Suriyelilerin ülkelerine dönüp dönmeyeceği merak konusu olurken yılların tecrübesi Uğur Dündar ile Arena programına katılan Zafer Partisi Genel Lideri Ümit Özdağ, dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Özdağ şunları söyledi:
“*Şöyle bir hava yaratılmaya çalışılıyor: Güya bütün Suriyeliler hudutlara yığılmış, Suriye’ye gidiyorlar ve Türkiye’de neredeyse Suriyeli kalmamış üzere. Lakin bu, son derece aldatıcı bir tablo.
*Örneğin, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Suriye’ye geçişlerin iki katına çıktığını söyledi. Gazeteci Ali Çağatay’ın yaptığı bir araştırmaya nazaran, yıllardır, çatışmaların başladığı devirden bu yana, ortalama günlük 315 kişi Suriye’ye gidiyor. Yani bu bireyler gidip geliyor, fakat ortalama bu düzeyde kalıyor.
‘GİDENLER AİLELER DEĞİL’
*Son 10 günü ele alırsak, bu sayı 3.150 kişi yapar. Fakat şu an bu geçişler de azalmış durumda. Gidenler ise genelde aileler değil, ailelerin içinden seçilen şahıslar.
*Peki, bu şahıslar neden gidiyor? Birinci neden, biraz evvel izlediğimiz bir gencin tabir ettiği üzere, “Malıma, mülküme ne oldu?” diye görmek istemeleri. Aileler, “Önce git, bir bak bakalım,” diyor. Lakin aile burada kalmaya devam ediyor.
*İkinci neden ise Suriyelilerle yapılan temaslarda ortaya çıkan şu durum: Bölgeye gidenlerin bir kısmı, savaş vaktinin birebir vakitte Orta Doğu’da yağma vakti olması nedeniyle, yağma için gidiyor. Bunu Türkiye’de kalan Suriyeliler de tabir ediyor.
*Peki, Türkiye’de şu anda ne kadar Suriyeli var? Ali Yerlikaya’nın açıklamasına nazaran, 2 milyon 900 bin civarında. Ancak burada şunu sorgulamak gerekiyor: Örneğin, 14-28 Mayıs 2023 seçim sürecinde, Zafer Partisi Genel Merkezi’ne Numan Kurtulmuş geldi ve ikinci cins için görüşmeler yaptı. O periyot Türkiye’de 5 milyon civarında Suriyeli olduğu tabir ediliyordu. Şayet Ali Yerlikaya’nın söylediği doğruysa, o tarihten bugüne kadar 2 milyon Suriyelinin geri dönmüş olması gerekiyor.
*Peki, nereye döndüler? Bu sayı hakikat değil. Buradaki Suriyelilerle ilgili açıklanan sayılarda önemli bir tutarsızlık var.
*Geri dönüşlerle ilgili ortaya çıkarılan tablo da gerçeği yansıtmıyor. İktidar ne diyordu? “Biz Suriyelileri göndereceğiz. Türk iktisadı öbür türlü bu krizden çıkamaz. İşsizlik problemini bu formda çözebiliriz. Besin fiyatlarını lakin bu türlü düşürebiliriz.” Fakat bugün gelinen noktada, bu telaffuzlardan çok farklı bir tablo var.
*Eğer hükümet bu bahiste samimi ve maddeleri uygulama niyetindeyse, yönetmeliklere uygun bir planlama yapması gerekiyor. Lakin şu an için bu türlü bir irade ya da somut bir adım ortada görünmüyor.”
