Washington Üniversitesi’nden ekolojistler Natalie Masstick ve Chelsea Wood, Kuzeybatı Pasifik’teki deniz memelileri üzerindeki parazitlerin tesirlerini geriye dönük olarak izlemek için yeni bir metot arayışındaydı. Bu gayret, Seattle Deniz Eserleri Derneği’nden 1970’lerden kalma eski, son kullanma tarihi geçmiş somon kutularının elde edilmesiyle bir adım daha ileriye gitti.
Dernek, bu kutuları kalite denetim sürecinin bir modülü olarak yıllarca rafa kaldırmıştı, lakin artık muhafazacılar için harika halde korunmuş örnekler haline gelmişti. Ne var ki, bu kutularda somon değil, parazit solucanlar bulunuyordu, bu da araştırmalar için pahalı bir kaynak oluşturdu.
Onların varlığı sağlıklı bir ekosistemin göstergesi
Yaklaşık 1 santimetre uzunluğundaki anisakid solucanları, deniz parazitleri olarak bilinir ve koruma süreci sırasında öldürüldüklerinde insan sıhhatine ziyan vermez. Araştırma bu yıl yayınlandığında, Seattle Deniz Eserleri Derneği’nden Chelsea Wood, “Herkes somondaki solucanları, işlerin aykırı gittiğinin bir işareti olarak düşünüyor” dedi. Fakat Wood, anisakidlerin ömür döngüsünün, besin ağındaki birçok bileşeni birbirine bağladığını belirtti ve onların varlığını sağlıklı bir ekosistemin göstergesi olarak gördüğünü tabir etti. Anisakidler, kriller tarafından yenildikten sonra besin zincirine katılır ve somon balığına, sonrasında ise deniz memelilerinin bağırsaklarına ulaşır. Burada ömür döngülerini tamamlayan solucanların yumurtaları okyanusa bırakılır ve döngü tekrar başlar. Wood, “Eğer bir konakçı yoksa (örneğin deniz memelileri), anisakidler ömür döngülerini tamamlayamaz ve sayıları azalır” dedi.
Arşivdeki 178 kutu, 1979 ile 2021 yılları ortasında Alaska Körfezi ve Bristol Körfezi’nde yakalanan dört farklı somon tipini içeriyordu. Bu kutuların 42’si chum somonu (Oncorhynchus keta), 22’si koho somonu (Oncorhynchus kisutch), 62’si pembe somon (Oncorhynchus gorbuscha) ve 52’si sockeye somonu (Oncorhynchus nerka) içermekteydi. Somonu korumak için kullanılan teknikler, solucanları bozulmamış tutmasa da, araştırmacılar filetoları kesimlere ayırarak somon başına düşen solucan sayısını hesaplayabildiler. Sonuçlar, solucanların somonda vakitle büyüdüğünü, lakin sockeye ve coho çeşitlerinde büyümediklerini ortaya koydu. Makalenin başyazarı Natalie Masstick, “Sayılarının vakit içinde artması, bu parazitlerin gerçek konakçıları bulup çoğalabildiklerini gösteriyor” dedi.
Araştırmalar, somon cinslerinde bulunan solucan seviyelerinin, ekosistemin sıhhati hakkında kıymetli ipuçları sunduğunu gösteriyor. “Bu, anisakidler için kâfi sayıda uygun konakçıya sahip, istikrarlı yahut güzelleşmekte olan bir ekosisteme işaret edebilir” diyen araştırmacılar, somon cinslerinde gözlemlenen solucan düzeylerinin ekosistemdeki dengeyi yansıttığını belirtti. Lakin, bilhassa koho ve sockeye somonlarındaki kararlı solucan seviyelerini açıklamak daha zordur. Müdafaa süreçlerinin, muhakkak anisakid çeşitlerinin tanımlanmasını zorlaştırmış olması, bu solucanların ekosistem üzerindeki tesirlerini anlamayı daha karmaşık hale getirmektedir.
