4 Aralık Dünya Madenciler günü Türkiye’de bilhassa madencilerin problemlerinin anlatılması ve aktarılmasıyla ön plana çıkıyor.
TMMOB Maden Mühendisleri Odası Genel Sekreteri Veyis Sır, 4 Aralık Dünya Madenciler Günü’ne özel Sözcü.com.tr’ye açıklamalarda bulundu.
“BİR ÜLKE NE KADAR MADEN İHRAÇ EDERSE O KADAR ENDÜSTRİSİ GELİŞMEMİŞTİR”
“-4 Aralık Dünya Madenciler Günü hasebiyle tüm maden işçilerinin gününü kutlar, ülke madenciliği için kazasız ve memnun bir yıl geçmesini dilerim. Ülke madenciliği ülkenin gereksinimi olan hammaddeyi bir oranda üretiyor ve kamunun hizmetine sunuyor. Lakin ülke endüstrisi bu madenleri işleyerek toplumun muhtaçlığı olan uç eseri üretebiliyor mu?
-Rakamları incelediğimizde hayır. Madencilik dalı bugün maden ihracatı ile övünüyor. Halbuki bir ülke ne kadar fazla maden ihraç ediyorsa o ülkenin endüstrisi o kadar gelişmemiştir diyebiliriz. Gelişmiş endüstrisi olan ülkelere ham unsur sağlayan bir konuma düşmüştür ülke madenciliğimiz ne yazık ki.”
“ODAMIZIN PRENSİBİ KATMA PAHA YARATMAK”
“-Odamızın en değerli unsurlarından biridir. Üretilen madenin ülke iktisadı için en yüksek katma kıymete dönüşmesi. Bunun da tek yolu var. Üretilen madeni, ülke endüstrisinde uç esere dönüştürmek. Bor örneği üzerinden gitmek istiyorum. ETi Maden tarafından üretilen borun yüzde 90’ı yurt dışına ihraç ediliyor.
-Yani endüstrimiz bu boru işleyemiyor. Gelişmiş ülkelerin ham unsur gereksinimini karşılayan bir madencilik sistemi mevcut. Bu kaynakların değerlendirilmesinde, ülke kalkınmasını ön plana alan bir sistem tercih edilmeli. Ülke endüstrisi ve madenciliği koordineli bir çalışma süreci yürütmek zorundadır . Bunun için kamu kuruluşlarının ve meslek odalarının ortak çalışacağı bir platform koşuldur.”
“İHTİYAÇLARIMIZI ÜRETEREK KARŞILAYACAĞIZ”
“-Çevreye ve halka karşın bir madenciliğin günümüzde başarılı olması asla kelam konusu olmadığı üzere asla madencilik yapılmasın anlayışı da yanlışsız bir anlayış değil. Gelişen ve büyüyen toplumların gereksinimleri her geçen gün artıyor.
-Bu gereksinimlerimizi madenlerimizi üreterek karşılayacağız. Öbür bir seçeneğimiz yok. Lakin etrafa ziyan vermeden yurttaşın hayat alanını daraltmadan, sağılığına ziyan vermeden bunun yapılması gerekiyor. 21.yüzyılda ortaçağ metotlarıyla çalışan, günümüz madencilik bilim ve tekniğini gereklilikleriyle kullanmayan işletmeler madenciliğe en büyük ziyanı veriyorlar.
-Halkta madenciliğe karşı olumsuz bakış açısını oluşturan bunlar. Bunlarla uğraş etmeliyiz. Çevresel Tesir Kıymetlendirme dokümanlarının kopyala yapıştır biçiminde sunulduğu, etraf ve halk sıhhati açısından gerekli değerlendirmelerin yapılmadığı üzere birçok duyum alıyoruz. Burada kamu kurum ve kuruluşlarına büyük misyon düşüyor. Gerekli yaptırımları uygulayarak ve tesirli kontrollerle fakat ve lakin dalda caydırıcı bir tesir oluşturmaları mümkündür.”
“MADENCİLİK FACİALARLA ANILIR OLDU”
“-Ülke madenciliği son süreçte maden faciaları ile anılır oldu. Soma, Ermenek, Amasra ve son olarak İliç. Bu sürece bir günde gelinmedi. Bugün ucuz iş gücü için taşeronlaştırma yoluna gidilmesi, madenlerde iş bütünlüğünü bozmasının ve verimliliği düşürmesinin yanında en değerlisi çalışanın canını da tehlikeye atıyor. Daha fazla kar maksadı güden işletmeler tecrübesi, madencilik tekniğini bir tarafa bırakarak üretime odaklanıyor. Sonucunda da bu facialarla karşılaşıyoruz ne yazık ki.
-Tüm maden işçilerinin iş teminatını ve gerçek manada sendikalaşmayı sağlayacak düzenlemeler yürürlüğe alınmalıdır. Ne yazık ki 6331 sayılı İş Sıhhati ve Güvenliği yasası yetersizdir. İşçiden yana değildir bu yasa. Burada bürokrasinin ve iktidarın mevzuyu önemli manada ele alması ile tahlil mümkün. Emekten ve işçiden yana siyasetler madencilik başta tüm dallarda uygulanmalı. Lakin o vakit personel sıhhati ve güvenliği açısından başarılı bir noktaya gelinebilir.
-Bir de daimi nezaretlik kuruluşuna değinmek isterim. Maden Kanunu gereği, meslektaşlarımız, maden mühendisleri işletmelerde daimi nezaretçilik misyonlarını yürütüyorlar. İşletmelerdeki aksaklıkları raporlamaları ve ilgili kuruluşlara bildirmeleri isteniyor. Fakat bu daimi nezaretçiler maaşlarını o işletmenin sahibinden alıyorlar. Yani ekonomik olarak bağımsız değiller. Maden Kanunu ve Yönetmeliği değişmelidir. Daimi Nezaretçi maaşını şirketten değil devlet kontrolünde ve denetiminde oluşturulacak bir havuzdan almalıdır. O vakit ekonomik olarak da bağımsız olurlar ve daha sağlıklı bir formda yerine getirebilirler.”
