Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Pınar Karadeniz, çocuklarda bronşit hakkında açıklamalarda bulundu.
Bronşitin akciğerlerde ‘bronş’ ismi verilen hava yollarının inflamasyonu (iltihabı) ile oluşan bir teneffüs yolu hastalığı olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Karadeniz, “Bronşlar, akciğerlerden hava geçişini sağlayan tüp formundaki yapılardır. Bu tüplerin enfeksiyon ya da irritasyon sonucu iltihaplanması, mukus üretimini artırır. Bu durum, bilhassa çocuklarda sık görülen bir sıhhat problemidir. Çocuklarda bronşit çoklukla akut (kısa süreli) olarak ortaya çıkar ve sıklıkla viral enfeksiyonlara bağlıdır. Lakin, kronik bronşit daha uzun periyodik yahut sık tekrarlayan bir durumdur. Çocuklarda akut bronşit daha yaygınken, kronik bronşit çoklukla altta yatan astım, alerji ya da çevresel faktörlerle ilişkilidir” diye konuştu.
‘VİRAL ENFEKSİYONLAR NEDEN OLABİLİR’
Uzm. Dr. Karadeniz, çocukluk çağında bronşitin en önemli nedenlerini şöyle sıraladı:
Viral enfeksiyonlar: Respiratuvar sinsityal virüs (RSV), influenza, parainfluenza, adenovirüs üzere teneffüs yolu virüsleri en yaygın etkenlerdir.
Bakteriyel enfeksiyonlar: Daha az görülür, fakat bilhassa zatürre ile alakalı olabilir.
Alerjenler: Polen, toz akarları ve evcil hayvan tüyleri üzere alerjenler bronşlarda irritasyona neden olabilir.
Tahriş edici unsurlar: Sigara dumanı, hava kirliliği, kimyasal buharlar ve soğuk hava bronş mukozasında iltihaba yol açabilir.
Reflü hastalığı: Mide asidinin teneffüs yollarına kaçması, bronş mukozasında irritasyona neden olabilir.
RİSKİ ARTIRAN FAKTÖRLER
Bronşit riskini artıran faktörlere değinen Uzm. Dr. Karadeniz, “Küçük çocuklar, bilhassa 2 yaş altındaki bebekler, enfeksiyonlara daha hassastır. Kronik hastalıkları olan yahut sık sık enfeksiyon geçiren çocuklar da risk altındadır. Hava kirliliği (sigara dumanı ve konutta kullanılan odun sobası dumanına maruziyet gibi) riski artırır.Kreş, okul yahut oyun kümelerinde enfeksiyonlar kolaylıkla yayılabilir. Bunların dışında teneffüs sistemi tam gelişmemiş bebeklerde bronşit riski artar. Astım, alerjik rinit, bağışıklık yetmezlikleri yahut kistik fibrozis üzere durumlar da bronşit riskini artırır” halinde konuştu.
‘ÖKSÜRÜK GÖRÜLEBİLİR’
Uzm. Dr. Karadeniz, bronşitte görülen belirtileri şu biçimde paylaştı:
Öksürük: Ekseriyetle balgamlıdır ve 2-3 hafta sürebilir.
Hırıltılı teneffüs: Bronşlarda daralma ve mukus birikimi sonucu ortaya çıkar. Çocuğun nefes alırken hırıltılı yahut ıslık gibisi bir ses çıkarması.
Nefes darlığı: Hava yollarındaki iltihaplanma nedeniyle teneffüs zahmeti.
Subfebril ateş: Hafif ateş eşlik edebilir.
Göğüs ağrısı: Öksürükle alakalı göğüs kafesi ağrısı olabilir.
Genel halsizlik: İştahsızlık ve yorgunluk sık görülür.
‘İLKBAHAR VE KIŞ AYLARINDA DAHA SIK GÖRÜLÜR’
Uzm. Dr. Karadeniz, “Bronşit genellikle sonbahar ve kış aylarında daha sık görülür. Bunun birkaç nedeni vardır. Soğuk havalar, virüslerin daha kolay yayılmasını sağlar. Kapalı ve kalabalık ortamlar enfeksiyon riskini artırır. Mevsimsel alerjiler, bilhassa ilkbaharda, bronşit gibisi semptomları tetikleyebilir” dedi.
‘FİZİK MUAYENE İLE TEŞHİS EDİLİR’
Bronşit teşhisinde en değerli adımın, çocuğun belirtilerini detaylı formda kıymetlendirmek olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Karadeniz, teşhis sürecini şöyle paylaştı:
Fizik muayene: Doktor, stetoskop ile bronşlarda hırıltı yahut olağandışı teneffüs seslerini dinler.
Göğüs röntgeni: Zatürreyi dışlamak ve bronşit teşhisini doğrulamak için istenebilir.
Kan testleri: Enfeksiyonun viral mi yoksa bakteriyel mi olduğunu anlamak için yapılabilir.
Balgam kültürü: Özellikle bakteriyel bronşit kuşkusunda kullanılır.”
‘BRONŞİT KESİNLİKLE TEDAVİ EDİLMELİ’
Tedavi edilmemiş bronşitin, önemli komplikasyonlara yol açabileceğini anlatan Uzm. Dr. Karadeniz, “Zatürre, enfeksiyon alt teneffüs yollarına ilerleyebilir. Tekrarlayan bronşit atakları, kalıcı hasar bırakabilir. Şiddetli bronşit hadiselerinde oksijen yetersizliği görülebilir. Bronşit tedavisinde destekleyici metotlar değerlidir. Bol su içmek, mukusun incelmesine ve daha kolay atılmasına yardımcı olur. Buhar makinesi yahut sıcak bir duş ortamı teneffüs yollarını rahatlatabilir. Çocuğun uygunlaşması için güç tasarrufu yapması kıymetlidir. Çocuklar pasif sigara içiciliğinden korunmalıdır. El hijyenini dikkat ederek virüs ve bakterilerden korunmaya dikkat edilmelidir. Bilhassa grip ve zatürre aşıları esirgeyicidir. Sağlıklı beslenme ve tertipli uyku önemlidir” dedi.
UZMAN TABİBE DANIŞILMASI GEREKEN DURUMLAR
Doktora ne vakit gidilmesi gerektiğine değinen Uzm. Dr. Karadeniz, “Nefes almada zorlanma yahut morarma, yüksek ve düşmeyen ateş (38,5°C üzeri), öksürüğün 2 haftadan uzun sürmesi, çocuğun sıvı tüketememesi ya da önemli halsizlik, daha evvel astım yahut kronik hastalığı olan çocuklarda bronşit belirtileri ve sık tekrarlayan bronşit atakları görüldüğünde derhal tabibe başvurulmalıdır” tabirlerine yer verdi.
BRONŞİTE YETERLİ GELEN YÖNTEMLER
Uzm. Dr. Karadeniz, bronşite iyi gelen durumlar ve beslenme sistemlerini ise şu biçimde sıraladı:
Bol sıvı alımı: Bronşitin tedavisinde de değerli yeri vardır.
Bal: Antiinflamatuvar ve öksürük giderici tesiri vardır (1 yaş altı kullanılmaz).
Zencefil ve limon çayı: Solunum yollarını rahatlatır.
C vitamini: Portakal, mandalina ve kivi bağışıklığı takviyeler.
Tavuk suyu çorbası, zerzevat çorbası: Mukus üretimini azaltır ve boğazı yumuşatır.
