Belce ÖRÜ
Dar tarifli işsizlik ile geniş tarifli işsizlik (atıl iş gücü) ortasındaki fark ekim ayında da artmaya devam etti.
TÜİK’in ‘Ekim 2024 Hanehalkı İşgücü Araştırması’ sonuçlarına nazaran mevsim tesirinden arındırılmış dar tarifli işsizlik oranı yüzde 8.8 oldu. TÜİK, mevsim tesirinden arındırılmış geniş tarifli işsizlik oranını ise yüzde 27.6 düzeyinde açıkladı.
Türkiye Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından TÜİK datalarından yararlanarak yapılan hesaplamalar ise dar ve geniş tarifli işsizlik ortasında büyüyen farkı ortaya koydu. Son iki yılda dar tarifli işsiz sayısı 386 bin kişi azalmış üzere görünse de geniş tarifli işsiz sayısı 3 milyon 587 bin kişi arttı. Mevsim tesirinden arındırılmış geniş tarifli işsiz sayısı ekimde 11 milyon 245 bin kişi olarak gerçekleşti.
DİSK-AR’ın yayımladığı bir başka çarpıcı istatistik ise vakte bağlı eksik istidam datalarına dair hesaplamalar oldu. Haftalık 40 saatten daha az çalışan ve imkanı olması durumunda
daha çok çalışmayı isteyenleri kapsayan vakte bağlı eksik istihdam edilenlerin sayısı son bir
yılda 1 milyon 795 binden 3 milyon 512 bine yükseldi.
Geniş tarifli işsizlik oranı yüzde 27.6’ya yükseldi
EN YÜKSEK ORAN KADINLARDA
Kadınların istihdama katılma oranları erkeklere nazaran epeyce düşük seyrederken işsizlik oranında erkeklere kıyasla çok yüksek.
TÜİK’e nazaran işsizlik oranı erkeklerde yüzde 6.9 iken bayanlarda yüzde 12.3 olarak varsayım edildi. 15-24 yaş kümesini kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı erkeklerde yüzde 12.6, bayanlarda ise yüzde 23.9 oldu. Geniş tarifli işsizlik ise erkeklerde yüzde 22.3 bayanlarda ise yüzde 36.4 olarak hesaplandı. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 72.4 iken bayanlarda yüzde 37.4 oldu.
Yüzde 86.7 işsizlik ödeneği alamıyor
Ekim 2024’te TÜİK toplam dar tarifli işsiz sayısını 3 milyon 175 bin kişi olarak açıkladı. Türkiye İş Kurumu (İş-Kur) Ekim 2024 İşsizlik Sigortası Bültenleri datalarına nazaran ise bu ayda işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı 420 bin 904 oldu. Ekim 2024’te resmi işsizlerin yalnızca yüzde 13.3 işsizlik ödeneği alabildi. Yaklaşık 2.7 milyon işsiz işsizlik ödeneğinden mahrum kaldı.
Bu da işsizlerin yüzde 86.7’sinin işsizlik ödeneği alamadığı manasına geliyor. İşsizlik ödeneğinden yararlanma şartlarının ağır olması ve işsizlik sigortası kaynaklarının gayesi dışında kullanılması sebebiyle işsizlerin büyük çoğunluğu işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor.
