Roma kolonisi olduktan sonra büyük bir liman kentine dönüşen, 1 ila 4’üncü yüzyıllar boyunca büyüyen, güçlü bir iktisada sahip olan ve nüfusu 100 binlere çıkan, 11 ila 13’üncü yüzyıllarda ise terk edilen antik kentteki hafriyat çalışması, 15 bilim insanı ve uzmanının iştirakiyle sürüyor.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Hafriyat Lideri Prof. Dr. Erhan Öztepe, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında bu sene 1 Temmuz’da başlayan hafriyata 1 ay daha devam edeceklerini söyledi.
Odeonda 2020’de başladıkları çalışmalarda kıymetli bir basamağa geldiklerini belirten Öztepe, “Henüz yapının küçük bir kısmı gün ışığına çıkarılmış olsa da bilhassa 1 aydır burada yaptığımız çalışmalarda yapının sahne binası, orkestra kısmı olan yarım dairesel şov alanı ve onun gerisindeki oturma sıralarının bulunduğu alana geçişi sağlayabilecek bir kısma ulaştık” dedi.
Öztepe, Alexandria Troas’ın son yerleşimcilerinin, odeonun üst katmanlarında yaşamış olabileceklerini lisana getirdi.
Kentin ekonomik gücünü 11’inci yüzyıldan sonra büyük ölçüde yitirdiğini, nüfusun düzgünce azaldığını aktaran Öztepe, “Bu süreçte civarda ne kadar yapı varsa yeniden etraftan topladıkları mimari elemanlarla mesken, konut üslubunda lakin kolay mimarisi olan barınaklar yapmışlar. O katmanları kaldırdık, altından ağır bir moloz ve blok taş katmanı geldi. Onların da bir kısmını kenara aldık. Artık onun altından mermer kaplama döşemesi ve köşe profilleri, duvar profilleri gelmeye başladı. Bu bizi umutlandırdı” tabirini kullandı.
Öztepe, molozun içinde gün ışığına çıkarılan oturma sıralarına ilişkin mermer kaplamalar ve birkaç kesim heykeltıraşlık yapıtın kendileri için umut verici olduğunu vurguladı.
Odeona müsabakada başarılı olan müzisyenin heykeli dikilmiş
Prof. Dr. Öztepe, hem güneye hem doğuya yanlışsız oturma sıralarına ve sahne binasına gerçek çalışmaları sürdüreceklerini söyledi.
Birkaç oturma sırasına ve sahne binasının birtakım ayrıntılarına ulaşmayı umduklarını anlatan Öztepe, şöyle devam etti:
“Burası bir odeon yapısı yani çatısı olan bir küçük tiyatro alanı. Burada daha çok müzikal etkinlikler gerçekleştiriliyor. Biz bu yapının kent içinde değerli olduğunu biliyoruz. Çabucak bu yapının önünde yani denize yanlışsız bakan ana giriş cephesinin önünde 2006 yılında 3 mektubu içeren İmparator Hadrianus devrine ilişkin yazıt gün ışığına çıkarılmıştı. Bu yazıtta, buradaki şenlik takvimi, şenliğe kimlerin nasıl katkı vereceği ve bilhassa o periyotta gerçekleşecek müsabakalarda elde edilecek mükafatların kime nasıl dağıtılacağıyla ilgili bilgiler yer almaktaydı.
Bunun dışında 2012 yılında çabucak odeonun dışında yani kuzey tarafında bulduğumuz koridor yapımız var. O koridor yapısının içinde bir Yunanca yazıt heykel esasında Midilli Adası’ndan, bugünkü Midilli merkezi olarak isimlendirilen yerden bir yarışa katılıp, bu müsabakada muvaffakiyet kazanmış bir müzisyenin heykelinin dikildiğini anlıyoruz. Bütün bunlar odeonun özel bir yapı olduğunu gösteriyor. 1’inci yüzyılın ikinci yarısından itibaren odeon bu fonksiyonunu kullanmaya başlamış lakin sanırım buradaki etkinlikler Hadrianus devrinde daha değerli bir pozisyona gelmiş.”
Odeonun yaklaşık 1800 yıllık geçmişe sahip olduğu bilgisini veren Öztepe, bölgede ayrıyeten duvar derzleri ve sıvalardaki boşalma ve bozulmaları onardıklarını belirtti.
Öztepe, temmuzdan bu yana 3’ü restoratör 6 kişilik takımla odeonun yakın etrafı, koridorlar ve paralel komşu binaların duvarlarındaki çalışmaları sürdürdüklerini lisana getirerek, “Önümüzdeki süreçte hafriyatı tamamlanmış alanlarda ve bunlara ilişkin binalarda ziyaretçilerin bilgilendirilmelerine yönelik çalışmalar gerçekleştireceğiz. Tahminen bu binaların üst konstrüksiyonları yapılacak ve ayağa kaldırma çalışmalarını yürüteceğiz. Bunun dijital ortamdaki kısmını bu yıl denedik. Bu çalışmaları bilhassa faal hafriyat dönemimiz bitse bile yeni yıla taşıyacağız” diye konuştu.
