BMM Genel Konseyi’nde görüşülen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2025 yılı bütçelerinin soru karşılık kısmında, kayıt dışı istihdamla çabayla ilgili rakamlar veren Çalışma Bakanı Işıkhan, “Kayıt dışı istihdamla ilgili son 3 yılda yapılan kontrollerde toplam 417 bin 629 işyeri ve 3 milyon 329 bin 761 çalışan denetlenmiş olup, 2 bin 655 işyerinin kayıt dışı faaliyet gösterdiği, 96 bin 134 çalışanın ise kayıt dışı istihdam edildiği tespit edilmiştir” dedi.
TBMM Genel Konseyi’nde; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ile Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Kadınların doğum borçlanmasına ait gelen soruya 2008 yılında yapılan toplumsal güvenlik ıslahatını hatırlatan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Işıkhan, 2008 yılından bu yana doğum borçlanmasıyla ilgili; “Kadınların doğum sebebiyle çalışma hayatından uzak kaldıkları müddetlerin toplumsal güvenlikleri açısından kıymetlendirilmesi gayesiyle 2008 yılında sigortalılık başlangıcından sonra her bir çocuk için en fazla 2 çocuk için borçlanma hakkı verildi. 2014 yılında borçlanma hakkı 3 çocuğa çıkarıldı. Böylece emeklilikte 6 yıla kadar prim ödeme gün sayısı avantajı sağlanmıştır. Bayanların işgücüne iştiraki ve istihdamını artırmaya yönelik teşvik ve dayanaklarımızı çeşitlendirerek uygulamaya devam edeceğimizi tabir etmek isterim” formunda konuştu
BİNLERCE KAYIT DIŞI FAALİYET VE KAYIT DIŞI ÇALIŞAN
Bakan Işıkhan, İŞ-KUR’un personel kapasitesine ait gelen soruya da şöyle karşılık verdi:
“81 vilayette İŞ-KUR, toplamda 160 üniteyle 4 bin 800’ü iş ve meslek danışmanı olmak üzere yaklaşık 10 bin işçiyle hizmet sunmakta. Şahsen kuruma gelerek başvuranların sayısı günlük 8 bin civarında. Ayrıyeten 670 binden fazla işyerini ziyaret ediyoruz. Sahanın da nabzını tutuyoruz. İŞ-KUR arayıcılığıyla yıllık ortalama 1,2 milyon kişinin işe yerleşmesine aracılık ediyoruz. İŞ-KUR hizmetlerinin tamamını da dijital ortamlara aktardık.”
Kayıt dışı istihdamla uğraşla ilgili sayılar da veren Bakan Işıkhan, “Kayıt dışı istihdamla ilgili son 3 yıl içerisinde yapılan kontrollerde toplam 417 bin 629 işyeri ve 3 milyon 329 bin 761 çalışan denetlenmiş olup, 2 bin 655 işyerinin kayıt dışı faaliyet gösterdiği, 96 bin 134 çalışanın ise kayıt dışı istihdam edildiği tespit edilmiş ve iş yerlerine 4,3 milyar lira prim ve idari para cezası uygulanmıştır” dedi.
“Türkiye’nin her tarafında meskun mahal yangınlarına müdahale ettik, burada da ettik”
Diyarbakır ve Mardin’deki yangınlara kasıtlı biçimde geç müdahale edildiğine ait savlara Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı şöyle cevap verdi:
“Diyarbakır-Mardin yangını saat 22.00 civarında başladı. Bir helikopterin gece yangına müdahale edebilmesi için gündüzden bir rota tespit edip onun üzerine gitmesi gerekir, bu teknik bir gereklilik. Bu yangın meskun mahalde gerçekleşti. Hasebiyle belediye sorumluluğunda ve hem Diyarbakır hem öbür belediyeler yetersiz kalmıştır. Elbette bir insanımızın bile tırnağına halel gelmesini istemeyiz. Bütün gücümüzle seferber ettik arkadaşlarımızı. Saat 23.30 prestijiyle 7 arazöz ve 170 işçiyle müdahaleye başlamış oldu. Türkiye’nin her tarafında meskun mahal yangınlarına müdahale ettik, burada da ettik.”
Bakan Yumaklı, saman ve su eserleri ithal edildiği iddilarına ait de, “Saman ithal etmiyoruz, Ukrayna’dan hiç etmedik. Yalnızca bir yarım kamyon, 10 ton. O da özellikli bir şey herhalde. Türkiye’nin Somali’den ithal ettiği su eseri yoktur, olmamıştır” diye karşılık verdi.
“2023 yılında ihraç edilen 4.6 milyon ton taze meyve ve zerzevatın yalnızca yüzde 0,19’u geri döndü”
Bakan Yumaklı, İhraç edilen meyve ve sebzelerin sıhhatsiz olduğu gerekçesiyle geri gönderildiği ve iç piyasaya sokulduğu savlarına ait soruya da “2023 yılında ihraç edilen 4.6 milyon ton taze meyve ve zerzevatın yalnızca yüzde 0,19’u geri döndü. Bunun yarısı da afratoksin denilen küflenme sebebiyle oldu. Ülkemize her ne sebeple olursa olsun giren eserlerin tamamını kesinlikle tahlil ediyoruz ve girişine müsaade vermeyip imha ediyoruz. Son 3 yılda alınan bildirimler yüzde 54 oranında azaldı” biçiminde karşılık verdi.
“AFAD’ın üç kamu bankasında bulunan hesabında 21 milyar 540 milyon lira mevcut”
İçişleri Bakanı Yerlikaya, deprem bölgesine yardım emelli toplanan paraların akıbetine ait şunları söyledi:
“Kahramanmaraş merkezli zelzelelerde toplanan yardım ölçüsü, Türkiye Tek Yürek kira yardımı, AFAD market sarsıntı kampanyası ve faiziyle getirisiyle bir arada toplam 141 milyar lira toplandı. Bugüne kadar 119.3 milyar harcandı. AFAD’ın şu ana kadar üç kamu bankasında bulunan hesabında 21 milyar 540 milyon lira mevcut. Bununla ilgili yapılan harcamalar vazifeye geldiğimden beri her 15 günde bir AFAD’ın web sayfasında ilan ediliyor.”
Geri gönderme merkezlerindeki faaliyetlere ait soruyu cevaplayan Bakan Yerlikaya, şöyle konuştu:
“Türkiye’de 25 kentte 32 geri gönderme merkezi var. Geri gönderme merkezlerinin kapasitesi 18 bin 870. Sistemsiz göçle uğraşta bizim için çok değerli bir hizmet sunumu burası. Geri gönderme merkezlerinde makus muameleye karşı sıfır tolerans prensibiyle hareket etmekte olup, merkezlerde berbat muamele yaşanmaması ismine her türlü önlemi almışızdır. Buralarda mahrem yerler hariç, 7/24 kamera ile izlenmekte ve kameralar kayıt altına alınmaktadır. 2024 yılında geri gönderme merkezlerinde toplam 644 kontrol yapılmıştır. Gördüğümüz en ufak olayda hem isimli hem idari soruşturma yapıyoruz.”
