Nihal ve Murat Sungur Bursa çiftinin koleksiyon tutkusu, 25 yıl evvel Mehmetçik Vakfı faydasına düzenlenen bir müzayededen aldıkları fincan kadrosuyla başladı.
Yurt içinde ve yurt dışında katıldıkları müzayedelerde ve gezdikleri antikacılarda yeni kesimler arayan çift, kahve öğütme, pişirme, soğutma ve sunum araçlarının yanı sıra kahvehaneler ile kahve dükkanlarının tarihi vesikalarını toplamayı sürdürüyor.
5 bin parçayı aşan koleksiyonunu konutta koruma eden Bursa çifti, bu birikimlerini bir müze aracılığıyla gelecek jenerasyonlara aktarmak istiyor.
Nihal Bursa, koleksiyonun Türk kahvesi kültürünün nasıl oluştuğuna dair kıymetli modüller içerdiğini söyledi.
Koleksiyona 3 kahve fincanı alarak başladıklarını belirten Bursa, “İşin içine girdikten sonra kahvenin yalnızca fincandan ibaret olmadığını, kahve kültürüne ilişkin öbür pek çok obje olduğunu görüyorsunuz. Onlar da bizim aklımızı, gönlümüzü çelmeye başladı. Koleksiyon çeşitlendi ve büyüdü” dedi.
Birikimlerini bir müzede paylaşmayı düşündüklerini aktaran Bursa, “Müze, bizim bundan sonraki hayat projemiz, geride bırakmak istediğimiz tek şey. Bunları biriktirmenin tek başına bir manası yok. Çok heyecan verici bir külliyat oluşturuyorsunuz ancak bunu tıpkı vakitte öteki beşerlerle da paylaşmak istiyorsunuz. O kadar hoşlar, bedelliler ve o kadar çok şey anlatıyorlar ki bu bize büyük bir heyecan veriyor” diye konuştu.
Bir müzeyi dolduracak sayıda, çeşitlilikte ve derinlikte modüllere sahip olduklarını tabir eden Bursa, “Bunu söylemek tezli lakin artık söyleyebiliyorum. Zira bunu dünya çapındaki müzelerde, koleksiyonlarda, bizim bütün bu objeleri topladığımız pazarlarda, antikacılarda, mezatlarda, birtakım şahısların koleksiyonlarında gördük. Bu bahiste eksper değilim ancak baktığım vakit bizim elimizdeki külliyatın bir müzeyi dolduracak düzeyde olduğunu görüyorum” sözlerini kullandı.
Koleksiyondaki kimi kesimlerden nadiren kahve içmeyi tercih ettiklerini lisana getiren Bursa, 1734 tarihli fincanlara da sahip olduklarını lakin bu kadar eski yapıtlara yalnızca bakmakla yetindiklerini kaydetti.
Londra’da 17. yüzyıla ilişkin Türk motifli kahvehane jetonunun peşine düştü
Murat Sungur Bursa ise koleksiyon tutkusundaki en büyük destekçisinin eşi olduğunu, bu hazzı birlikte büyüttüklerini belirtti.
Koleksiyon oluşturmayı çocuk büyütmeye benzeten Bursa, “Ailenin ve soyun devamını çocuklarla sağlıyorsunuz, kültürün devamını da bir biçimde sağlamak lazım. Bu da nasıl olur? Evvel biriktirmek, gerisinden bunu paylaşmakla olur. Biz biriktirme kısmını aşikâr bir olgunluğa getirdik, bundan sonra paylaşmak kısmındayız” dedi.
Uzun vakittir koleksiyon modülleri satan beşerlerle temas halinde olduklarını söyleyen Bursa, “Özellikle İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa üzere merkezi kentlerimizdeki koleksiyoncular, koleksiyon meskenleri ve müzayede meskenlerinin birçoklarını tanıyorum. Bunlar kendilerine kahveyle ilgili çok özel bir eser gelirse öncelikle bana haber veriyorlar” diye konuştu.
Eserleri devriyle alakalı modüllerle bir ortaya getirerek koleksiyona kazandırdıklarını vurgulayan Bursa, şunları kaydetti:
“1908’de 2. Meşrutiyet’le ilgili fincan yapılmış. Üzerinde devrin sloganları var, birebir vakitte o devirde yayınlanmış mecmua var. O mecmuayı de yanına alıyoruz. Su bardağı, kahveyle içilecek, onun üzerinde de Meşrutiyet’le ilgili simgeler var. Onun üzere tamamlayıcı bilgi ve evraklara ulaşıp onları temin etmeye çalışıyoruz.”
Murat Sungur Bursa, Türk kahvesi kültürünün Kuzey Afrika’da Fas’tan, Tunus’tan başlayarak Yemen’e, İran içlerinden Anadolu’ya ve bütün Balkanlar’a uzanan coğrafyayı kapsadığına dikkati çekti.
17. yüzyılın ikinci yarısında Londra’da açılmış bir kahvehane jetonunu, bu kentteki bir müzede gördüğünde çok heyecanlandırdığını anlatan Bursa, üzerinde Osmanlı padişahının simgelendiği, bir tarafında “Murat”, öbür tarafında “Her nereye gittimse orayı fethettim” yazan bu jetonu daha sonra bir müzayedede satın aldığını kelamlarına ekledi.